Harselaartunnel: ‘De gemeente kent meer knelpunten’

Harselaartunnel: ‘De gemeente kent meer knelpunten’

Twee jaar geleden sprak toenmalig wethouder Thijmensen van een ‘rampscenario’ als de bouwkosten van de Harselaartunnel in negatieve zin 30% zouden afwijken van de begrote investeringssom van 29,2 miljoen euro. Die investeringssom was, en ik citeer, ‘een geweldig groot bedrag, ruim voldoende om het project te realiseren’. Er zou volgens de toenmalige wethouder alleen van zo’n afwijking sprake kunnen zijn als er- en ik citeer weer – ‘bommen of hele rare verontreinigingen in de grond’ werden aangetroffen.

Dat laatste is niet het geval. Het blijken de kosten te zijn voor grondverwerving als gevolg van een groter ruimte beslag, het handhaven van bestaande ontsluitingen en tijdelijke maatregelen die de totaalsom opdrijven. Het college formuleert de kostenstijging enigszins eufemistisch. Want u schrijft: ‘De in 2009 genoemde betrouwbaarheidsmarge van 30% wordt bepaald op een bedrag van 5,9 miljoen euro’.

Wat de oorzaak ook mag zijn, de aanleg van de Harselaartunnel gaat een bedrag van 35,1 miljoen euro kosten. Tenminste, als het daarbij blijft. Met enige huiver hoorden we wat dat betreft in de extra commissievergadering de woordvoerder van Arcadis aan. Hij noemde, na enig aandringen, een bandbreedte van 15%. Als je dat negatief vertaalt kan er nog eens 5 miljoen euro bij komen. Als die situatie zich voordoet treedt beslispunt 4 in werking. Dan stopt het project omdat we boven het maximum van 35,1 miljoen euro uit komen. Maar op onze vraag in de commissie bestuur wat er dan moet gebeuren, bleef de wethouder het antwoord schuldig. Hij kwam niet verder dan te stellen dat de gemeenteraad die er dan zit dat probleem mag oplossen. Dat lijkt wel erg op tijd kopen, rekken en hopen dat de volgende raad opnieuw bereid is extra geld in het project te stoppen. Want wij hebben sterk de indruk gekregen dat het hier wel eens niet bij zou kunnen blijven.

Op de kostenstijging van 5,9 miljoen euro is binnen en buiten de gemeenteraad geschrokken en met onbegrip gereageerd. Want: Is het acceptabel in deze tijd van bezuinigingen zoveel geld aan één infrastructureel werk te besteden? Die vraag staat in onze ogen centraal, omdat de consequenties groot zullen zijn.

Daarom geven wij er de voorkeur aan de tunnel aan te leggen binnen de financiële randvoorwaarden van twee jaar geleden. Dat moet mogelijk zijn als we de consequentie accepteren dat 2 x 1 rijbaan wordt aangelegd in plaats van 2 x 2 rijbanen. Dat scheelt volgens de wethouder in ieder geval zo’n 5,4 miljoen euro. Ook dan wordt voldaan aan verreweg de meeste argumenten die gelden voor de aanleg van de tunnel. Gaat u maar na: De spoorwegovergang als obstakel voor het doorgaand verkeer verdwijnt, de verkeers- en spoorwegveiligheid worden verzekerd, aan de voorwaarde om een station te kunnen bouwen wordt voldaan en ook een smallere tunnel zal een wezenlijk element in een robuuste infrastructuur van Barneveld gaan vormen.

Het enige dat hier tegen pleit is het argument dat een kleinere tunnel onvoldoende toekomstvast zou zijn. Daar valt op zich best wat op af te dingen. We kunnen er zeker 20 jaar mee uit de voeten en wellicht veel langer als er ook andere infrastructuur wordt aangelegd.

Daarbij kunnen wij ons voorstellen dat de tunnel zodanig wordt aangelegd dat uitbreiding op termijn mogelijk is. Bijvoorbeeld zodanig dat je bovengronds nog niet alles hoeft aan te kopen, maar ondergronds al wel rekening houdt met verbreding. Daarvoor dienen wij samen met BI een amendement in. (amendement I)

Als de meerderheid van deze raad toch kiest voor een vierbaans tunnel van bijna 6 miljoen extra willen wij dat er in ieder geval een ander voorstel voor de dekking op tafel komt. Het college stelt nu voor de extra kosten voor 3,1 miljoen euro te dekken uit de reserve infrastructurele werken en voor 2,8 miljoen euro uit de voorziene exploitatie van Harselaar Zuid.

Wat dat laatste betreft: Zo’n wijze van financiering is weliswaar een constructie die toegepast mag worden, maar wij zijn er zeer ongelukkig mee. Het is geld dat nog verdiend moet worden en daarmee een, vooralsnog ongedekte, cheque op de toekomst. Ook geldt het bezwaar dat de vierkante meterprijs van Harselaar Zuid er hoger door zal worden.

Daarnaast wilt u een aanslag doen op de reserve infrastructurele werken. Die pot bevat in totaal ruim 4,1 miljoen euro. Daarvan is 1 miljoen euro gereserveerd voor de rondweg Voorthuizen. Als het restant – 3,1 miljoen euro – voor de tunnel wordt bestemd is het op. En vulling van die spaarpot zit er voorlopig niet in. De wethouder zei het zelf in de commissie bestuur. Ons weerstandvermogen gaat omlaag. Dat wordt veroorzaakt door de 4 miljoen euro die uit de algemene reserve naar dit tunnelproject gaat èn er moet 1,4 miljoen euro worden bijgelegd op het negatieve resultaat over 2010. Van afroming ten behoeve van de bestemmingsreserve infrastructurele werken is dus voorlopig geen sprake. Volgens de wethouder in ieder geval de komende 2 jaar niet.

Anders gezegd: als we akkoord gaan met de voorgestelde wijze van financiering van dit tunnelproject komt er de komende tijd geen geld beschikbaar voor andere infrastructuur.

Dat kan en mag niet het geval zijn. De gemeente Barneveld kent meer knelpunten die om een oplossing vragen. Ik noem m.n. de Lunterseweg. Een belangrijke toegangsweg van Barneveld, waar – ook volgens het college – zeker tijdens de spits al sprake is van hoge verkeersintensiteiten. Dat wordt alleen maar erger met de komst van de scholen, de kerken en de uitbreidende woonwijken de Burgt en Veller. Het signaal dat PRO’98 daarover in de laatste vergadering van de commissie grondgebied gaf werd breed ondersteund. Het is niet mijn bedoeling hier na te gaan hoe de oplossing van dat probleem er precies uit moet zien. Maar duidelijk is wel dat ook daar geld voor gereserveerd moet blijven. Geld, dat nu geheel aan het tunnelproject besteed dreigt te gaan worden.

Vz, PRO’98 begrijpt de wenselijkheid van een tunnel. Maar niet tegen elke prijs. Daarom dienen wij samen met BI een tweede amendement in voor het geval de meerderheid van de raad ons eerste amendement niet steunt. Strekking van dat tweede amendement is dat het college opdracht krijgt voor de dekking van het bedrag van 5,9 miljoen euro met een nieuw voorstel te komen. Dat kan het beste bij de begroting voor 2012. Gezien beslispunt 5 is daar ook voldoende tijd voor. Als mogelijke denkrichting geven wij extra bezuinigingen op de gemeentelijke exploitatie aan om de kapitaallasten van de 5,9 miljoen euro te kunnen dekken (amendement II).

Hilhardt Brul – Pro’98