The proof of the pudding is in the eating

The proof of the pudding is in the eating

Als er iets duidelijk werd tijdens de commissievergadering en het Schaffelaarpodium is dat het beleid dat hier ter besluitvorming ligt verschillende uitwerkingen kan hebben. Er ligt een ambitieus plan met veel kansen: ontschotten van budgetten, ruimte voor professionals, uitgaan van de echte behoefte van onze inwoners, innovatie. Waarbij door maatwerk arrangementen meer recht gedaan wordt aan welzijn van burgers. Waarbij óók een stevig beroep gedaan wordt op de kracht en inzet van burgers. 

 Toch kregen we als raad via de ouderenbonden een keerzijde gepresenteerd. Teleurstelling en schrijnende gevallen door een overheid die het in de ogen van de burger laat afweten. En daarnaast zijn er financiële risico’s voor bijvoorbeeld Wajongers die door herkeuring ineens terug kunnen vallen op bijstandsniveau.

Het voorliggende beleid biedt geen hard houvast aan regels. En de grote vraag hoe zich dit nu precies gaat uitwerken blijft in de lucht hangen. De engelsen hebben hier een mooie uitdrukking voor: the proof of the pudding is in the eating. Dit beleid gaat zich meer dan ander gemeentelijk beleid bewijzen in de uitvoer. En daarom wil ik in mijn bijdrage stilstaan bij 3 zaken: de gemeente die dichtbij de burger is, de gemeente als modern manager en het vormen van een echt integraal beleid.

Dichtbij de burger
Centraal in de decentralisaties staat het gesprek of keukentafelgesprek. Hier gaat de magie plaatsvinden. Dit is bij uitstek het middel om als gemeente dicht bij de mensen te komen. Maar dan moet de gemeente dit gesprek ook altijd aangaan en niet laten stoppen bij het loket. Met gekwalificeerde professionals. En tijdig. Wachttijden moeten geminimaliseerd worden. Pro’98 vraagt de wethouder om de toezegging deze aspecten mee te nemen bij de verdere organisatie van het gesprek.

Een groot risico van dit beleid is dat overheid en burger tegenover elkaar komen te staan. Communicatie over dit proces is zeer belangrijk. Maar ook vragen wij de wethouder om maatschappelijk organisaties betrokken te houden in dit proces. Onze fractie is blij met de handreiking van de wethouder om in commissieverband om de maand in gesprek te blijven.

Als laatste betekent dichtbij voor onze fractie dat de gemeente zich toetsbaar toont. En dan niet door formele bezwaar en beroepsprocedures, maar laagdrempelig voor de burger. Zeker moeten we omzien naar de kwetsbaren in onze samenleving die minder snel voor zichzelf op kunnen komen. Pro’98 pleit voor de invoering van een gemeentelijke ombudsfunctie die als onpartijdige klachtbehandelaar desgevraagd onderzoek verricht naar en advies geeft over de uitvoer van beleid van de gemeente in het sociaal domein. Hiervoor dienen wij een amendement in.

Overheid als modern manager
Pro’98 denkt niet in termen van een terugtrekkende overheid. Wij zien een anders handelende gemeente. Die absoluut meer verwacht van haar inwoners. Maar dan als modern manager. Dus niet meer: ‘u vraagt wij draaien’. Maar als regisseur en arrangeur van de sociale infrastructuur. Een gemeente die vraag en aanbod in balans brengt. Die keuzevrijheid garandeert waarbij naast ruimte voor diversiteit, neutraliteit van hulp en ondersteuning gewaarborgd is. Die maatschappelijke initiatieven aanmoedigt, maar ook zelf initiatief neemt om efficiency en effectiviteit in het systeem te brengen. Een gemeente die bij het zoeken van sociale en maatschappelijke partners eisen stelt aan resultaat, kwaliteit, klanttevredenheid, continuïteit en hun plaats in het netwerk van aanbieders.

Toen we de wethouder vroegen wie de regie had, bleek dat die nog niet belegd was. Wij roepen de wethouder op om als gemeente een stevige rol te spelen. Al was het maar omdat het om heel veel gemeenschapsgeld gaat dat nu via de gemeente herverdeeld gaat worden.

Een belangrijke kwaliteit van moderne managers is dat ze inzetten op de ontplooiing en ontwikkeling van mensen. Voor onze fractie gaat dat verder dan coachen. Het gaat om opleiden. Vaardigheden leren. Ervaringen opdoen. Niet alleen voor de hulpvrager en werkzoekende maar juist ook voor de vrijwilligers, mantelzorgers en werkgevers die hulp en ondersteuning willen bieden. Opleiden betekent ook dat re-integratie activiteiten gericht zijn op het verrichten van zinvolle werkzaamheden. We dienen daarvoor een amendement in.

Integraal beleid
Pro’98 kiest voor een gemeente die niet alleen maar minder hulp en ondersteuning gaat bieden, maar ook betere, slimmere en passende oplossingen. Iedereen de juiste hulp en ondersteuning. Maatwerk is hierbij het toverwoord. En maatwerk gedijt slecht in verkokerd beleid. Een eerste aanzet is gemaakt door de invoering van het gesprek. Echter hier ligt nog wel wat werk. De raakvlakken tussen de verschillende decentralisaties zijn nog niet uitgebreid uitgewerkt in dit stuk. 

Ook de raakvlakken tussen het sociale beleid en ander gemeentelijk beleid is onderbelicht gebleven. Ik noem als voorbeeld de ruimtelijke ordening in het kader van zelfstandig wonen. Door het slim opzetten van wijken en infrastructuur kunnen wonen, zorg en dagelijkse voorzieningen voor inwoners bereikbaar blijven. Wij zouden willen pleiten voor een sociale toets in bestemmingsplannen. Daarnaast zou de gemeente kunnen aansluiten bij landelijk initiatieven voor Thuishuizen waarbij alleenstaande ouderen weer een gezamenlijk huishouden kunnen voeren. 

In dit opzicht is dit beleidsstuk een vertrekpunt. Maar er is nog veel werk in uitvoering wat onze fractie betreft.

Tot slot 
Pro’98 ondersteunt de gekozen lijn ten aanzien van de decentralisaties. Het zou wat ons betreft wel meer en eerder gemeente moeten zijn. We willen de vinger aan de pols houden. Daarom pleit Pro’98 voor een jaarlijkse beleidsevaluatie waarbij de input van belangengroepen maar ook de meting van klanttevredenheid over de maatwerkoplossingen onderdeel vormen. Laten we niet weglopen voor deze transitie en transformatie, maar laten we elkaar scherp houden, laten we om blijven zien naar de kwetsbaren en mensen die in de knel komen. en laten we met elkaar in gesprek blijven. 

André van de Burgwal