Verbindingsasje #Asjebedankt

Verbindingsasje #Asjebedankt

Beste Asje,

Namens de Barneveldse gemeenteraad mag ik jou vanavond toespreken. De avond van jouw afscheid is anders dan jij je er misschien van tevoren van hadden voorgesteld. Aanvaarden en er het beste van maken, zei jij zelf in 1 van jouw columns in de Barneveldse Krant. Dat geldt ook voor deze avond waarin jij na negen jaar afscheid neemt van het burgemeestersambt.
Nadat ik de vraag kreeg om jou deze avond toe te spreken, heb ik zoals dat gebruikelijk is aan collega raadsleden gevraagd hoe zij jou zouden typeren. Het woord “burgervader” kwam vaak terug in de reacties die ik kreeg. Want “besturen is mensenwerk” zo sloot jij jouw toespraak af tijdens het VNG congres in de Midden Nederland Hallen. En dat geldt zeker voor jou, Asje. Ik heb je leren kennen als iemand die tussen de mensen staat en ook vóór zijn mensen staat. Dan heb ik het natuurlijk over de inwoners van onze gemeente. En een aantal van die inwoners heb ik over jou gesproken en ook zij hebben mij van mooie woorden voorzien voor vanavond.

En toen kwam ook nog jouw cadeau, net voor de kerst, als inspiratiebron door mijn brievenbus. Het tweede deel van jouw verzamelde columns in de Barneveldse Krant. En daarbij zat, en dat is volgens mij tekenend voor jou, een persoonlijke handgeschreven boodschap. Ik zal een klein stukje hieruit citeren: “Dank Frank, jij hebt vaak een ‘brugfunctie’ binnen de raad. Lokaal stem ik dan ook Pro’98”… Oké,, dat laatste stond er niet, maar ik zag Asje net wel even bevestigend knikken. Maar die brugfunctie die jij mij toebedeelde, wat ik overigens zeer waardeer, diezelfde brugfunctie heb jij in de afgelopen negen jaar als burgemeester van Barneveld op alle fronten voortreffelijk vervuld. En zo is de titel van deze toespraak geboren:

‘Verbindingsasje’

Ik weet niet of dit voor iedereen bekend is, maar het had een haar gescheeld of Asje van Dijk had tien jaar geleden zijn eigen brug gehad bij Gouda als eerbetoon voor de inzet die Asje als gedeputeerde van Zuid-Holland heeft getoond bij de realisatie van deze brug. Uitgerekend een PvdA-raadslid uit Ouderkerk stak hier op het laatste moment een stokje voor. Met een motie werd voorkomen dat de brug Verbindingsasje zou worden genoemd en de brug kreeg de naam Gouderaksebrug. Als compromis werd de weg door de polder Verbindingsasje genoemd.

Verbinden in de polder. Dat past eigenlijk óók wel bij jou. Je bent hartelijk en benaderbaar voor iedereen. Op gelegenheden waar jouw aanwezigheid werd gewaardeerd, wás jij aanwezig. Nergens te beroerd voor. Annelies Barendregt vertelde: Asje onthoudt je naam en onthoudt wie je bent en wat je bezig houdt. Renzo Kok, die samen met zijn vrouw Mariska een kaartenactie op touw zette, toen jij was gevallen en weer was aangewezen op de rolstoel, zei tegen mij: Ik ken de burgemeester eigenlijk niet persoonlijk. Maar hij komt altijd over als een sympathieke betrokken man. Makkelijk in de omgang. Toen mijn zoon een spreekbeurt over de burgemeester wilde houden in groep 4, kwam Asje naar de klas.”

Ellen Alders, directeur van Welzijn Barneveld, stuurde mij een mooie mail. Zij schrijft: Asje beweegt zich met speels gemak onder alle inwoners. Hij spreekt net zo makkelijk met een vrijwilliger, als met iemand met een beperking of met onze Koningin Maxima. Asje is liefdevol, warm en betrokken. Welzijn Barneveld-deelnemers en vrijwilligers gaan hem missen”.

Judith van den Wildenberg mailde mij: Asje heeft een hele ruime belangstelling en kan zich door anderen laten raken. Asje is heel erg geïnteresseerd in wat mensen beweegt. Je hebt engelengeduld als het om kinderen gaat. Judith noemt als voorbeeld Luuk de Boer (een jongen met het down syndroom) die de show in het Schaffelaartheater helemaal van je over nam. Ook de naam van de heer van de Giessen kwam voorbij in de gesprekken die ik over jou voerde. Deze inwoner van onze gemeente vierde onlangs zijn 105e verjaardag. Naar wat ik heb begrepen was jij niet alleen op zijn verjaardag aanwezig, maar maakte jij ook wel eens een ommetje met hem. Gewoon zomaar.

Velen herinneren zich jouw grootste optreden bij het VNG congres, waar jij namens Barneveld echt een visitekaartje afgaf. Maar ook met name bij de wat kleinschaligere optredens, zoals bij de onthulling van het Moluks monument of bij 1 van jouw toespraken tijdens dodenherdenking, lieten jouw woorden bij de toehoorders een grote indruk achter. Vrijheid is een thema wat jouw aanspreekt en waar je veel over hebt geschreven. Ik herinner mij een mooi artikel over wat vrijheid voor jou betekent, waarin jij samen met Gerdi Verbeet werd geïnterviewd door de Barneveldse Krant.

Ook jouw optreden als trouwambtenaar heeft indruk achtergelaten. Arjen Korevaar liet mij weten dat jij een prachtig betoog hield op zijn bruiloft. Je liet Arjen en zijn geliefde een brief naar elkaar sturen die voor jou als inspiratie diende en voor hen een mooie herinnering zou blijven. Een nevenfunctie om mee door te gaan, misschien?

Er waren ook minder mooie momenten in de afgelopen negen jaar. Dan denk ik bijvoorbeeld aan het overlijden van CDA raadslid Gert van Ramshorst. Daan de Vries vertelde mij hoe betrokken jij was. Invoelend en ondersteunend richting de familie. Maar ook het overlijden van Bram Troost had een grote impact. Arjen Korevaar herinnerde zich dat jij in de middag na de begrafenis ook nog op bezoek ging bij een gezin, waarvan hun kind pas was verongelukt. Dat zijn aspecten van het ambt die niet door iedereen worden gezien, maar door betrokkenen heel erg worden gewaardeerd.

Ook persoonlijk had jij tegenslagen te verduren. Dat begon natuurlijk al voordat jij naar Barneveld kwam en je met een been minder verder moest leven. Het zat soms best even tegen. Toen je toch weer gebruik moest maken van je rolstoel bijvoorbeeld of opnieuw onder het mes moest. Je bleef positief en misschien soms wel wat koppig. Deze eigenschappen hebben je denk ik veel gebracht, maar hierdoor vroeg je af en toe ook wat te veel van jezelf.

Verbinden, dat doe jij ook als bestuurder. In teamverband, samen met de wethouders en individueel als de orde en veiligheid in het geding kwamen, maar zeker ook in crisistijd. Bijvoorbeeld tijdens de fipronilcrisis. De rol die jij op dat moment pakte heeft grote indruk achtergelaten. Gina van Elten, LTO bestuurslid, vertelde mij hoe jij naast de pluimveehouders ging staan en de onvermurwbare NVWA (Voedsel- en warenautoriteit) toch in beweging kreeg. Jan Workamp, op dat moment projectleider bij het meldpunt fipronil noemt jouw oprechte betrokkenheid uitzonderlijk. Jij belde gerust om half twaalf ‘s avonds nog op om de grote zorgen die op dat moment bij pluimveehouders leefden, te bespreken. Hij herinnert zich ook nog goed een bespreking met het Ministerie van Landbouw en de NVWA, met als discussiepunt de boeren die met geen mogelijkheid hun mest kwijt konden. Ze werden van het kastje naar de muur gestuurd. Jij zei op dat moment en ik citeer “Ik zet even mijn voorzitterspet af en ik zet mijn burgemeesterspet op. Vervolgens nam je het in een gloedvol betoog op voor de Barneveldse pluimveehouders en de bewoners in hun omgeving, en daarna zei jij: “Zo, en nu zet ik mijn voorzitterspet weer op”. Zowel Jan als Gina spreken hun waardering uit voor de rol die jij hebt gespeeld om de regio Food valley op de kaart te zetten. Dat voelt voor sommige inwoners misschien als een ver-van-ons-bed show, maar Gina benadrukt hoe belangrijk de regio is geworden voor onderwijs, overheid en ondernemers. Dat ook de boeren hier een belangrijke rol in hebben en er niet langer óver, maar mét de boeren wordt gepraat, wordt zeer gewaardeerd. Toen er vorig jaar demonstraties dreigden rondom stikstof, nam jij ook pro-actief contact op met de betrokkenen en wist jij de juiste mensen te mobiliseren om dat in goede banen te leiden.

De pijlers van een brug staan stevig in de grond. Asje kan ook erg vasthoudend zijn. Hier in Barneveld zeggen we dan: stronteigenwijs. Ik heb dat zelf met de railterminal meegemaakt, maar ook in andere dossiers kon jij koppig zijn. Jij weet wat je wilt en bent dan ook van mening dat dit het beste is voor Barneveld. Als raadsvoorzitter had je wel eens de neiging om iets samen te vatten, dat verdacht veel leek op je eigen standpunt. Dat deed je dan heel slim. Eerst iedereen het woord geven. Alle meningen verzamelen om vervolgens de gemene deler van die meningen samen te vatten. Voordat je het door had, was er in plaats van een samenvatting een heel nieuw standpunt geïntroduceerd, namelijk het standpunt van Asje zelf. Het punt was afgesloten en daarmee was de kous af.

Jij had als voorzitter je handen vol aan ons als raad. Door verharde verhoudingen en stevige dossiers waren de afgelopen jaren niet de makkelijkste. Dat was ook gewoon hard werken. Eervol, maar ook 24 uur per dag, 7 dagen in de week. Ik vind dat je in die negen jaar gegroeid bent in die rol als raadsvoorzitter. Zand, fipronil, corona, Scherpenzeel…En dan ook nog eens ons in toom houden. Balanceren, proberen iedere partij evenveel recht te doen, oppositie en coalitie. Jij hebt altijd je best gedaan om de balans te bewaren en boven de partijen te staan.

En dat is niet makkelijk als op de man wordt gespeeld, of als je ten onrechte ergens van wordt beschuldigd. In het windmolendebat bleef jij erop hameren de feiten te laten spreken, en elkaars meningsverschillen te respecteren. Jij bent wars van polarisatie. Ook in jouw columns komt jouw roep om sociale samenhang en het vertrouwen in elkaar en in de politiek vaak terug. De meeste mensen deugen, is een van de vele boeken die jij aanraadde. Een boek dat symbool staat voor de wijze waarop jij naar onze samenleving kijkt; Positief en met vertrouwen.

Ik heb 1 iemand nog niet genoemd in mijn toespraak. Iemand die absoluut niet mag ontbreken. En dan heb ik het natuurlijk over de first lady van onze gemeente; Aly van Dijk. Ellen Alders mailde mij over haar: Vergeet Aly alsjeblieft niet. “Zij verdient zo veel meer dan alleen een blommetje. Niet ‘de vrouw van’ maar de vrouw naast Asje. Aan zijn zij. Iemand die haar eigen rol heeft gepakt. Nooit te beroerd om haar handen ut de mouwen te steken en minstens zo belangrijk. Wat een mooi mens.”

Tijdens een van de raadsexcursies zag ik Asje in een hoekje aan de bar van het Jenevermuseum in Schiedam een kaartje schrijven. Het was een kaartje aan zijn vrouw. Dat deed hij altijd als hij ergens was, zei hij. Ik vond dat zo’n mooie gewoonte. Aly, bedankt voor jouw steun en toewijding de afgelopen negen jaar.

Asje, bruggenbouwer en verbinder. Toch jammer dat die brug niet naar jou vernoemd is. Bij deze wil ik dan ook een raadsbreed gesteunde motie indienen, waarin wordt verzocht de prachtige loopbrug bij Veller, om te dopen tot de Burgemeester Asje van Dijk brug. Deze verbinding is, hoe kan het ook anders, over twee dijken gebouwd en (en dat vind ik dan leuk) zo is er uitgerekend dankzij een PvdA-er 10 jaar later alsnog een brug naar jou vernoemd.

Na negen jaar het ambt burgemeester met veel passie en kunde te hebben vervuld, kies jij ervoor vanaf nu jouw leven op een andere manier van zingeving te voorzien. Dat is je uiteraard gegund en dat is een keuze die wij hebben te respecteren. Neemt niet weg dat ik het persoonlijk jammer vind dat we in deze fase waarin we in een samenwerkingstraject met Scherpenzeel zijn beland, jou als burgemeester te moeten gaan missen. Ik heb jou leren kennen als een verbinder, iemand die de scherpe randjes ervan afhaalt, maar tegelijkertijd ook doortastend kan zijn. Eigenschappen die in dit traject goed van pas hadden kunnen komen.

Asje bruggenbouwer. Jij koos ervoor eerst in Terschuur en later in Voorthuizen te gaan wonen. Benadrukte daarmee dat iedere kern telt. Jij bent een burgemeester die boven de partijen staat. Een burgemeester die zowel in de wat meer orthodoxe als seculiere kringen wordt gerespecteerd. Je kiest geen partij, maar toont wel inlevingsvermogen en bent zeker niet kleurloos. Zoals bij het voorstel van Pro om de regenboogvlag te hijsen op het gemeentehuis. Je respecteerde de raadsmeerderheid en hees de vlag niet, maar wij werden wel uitermate gastvrij ontvangen door jou en je vrouw toen wij de regenboogvlag persoonlijk kwamen bezorgen. Onderwerpen als eenzaamheid, andere culturen, armoede en vluchtelingenbeleid ging jij in je columns niet uit de weg. Wat je aandacht geeft groeit, schreef jij. Kijk om naar mensen aan de zijlijn. Je hebt zelf ervaren hoe het is om bij een minderheid te horen. Je hebt zelf ervaren tegen welke beperkingen je dan aan kunt lopen. Maar ook hoe je je daar doorheen kan slaan. Asje, je bent bij uitstek een burgemeester voor alle inwoners.

Een gebed van Franciscus van Assisi hielp jou de revalidatieperiode door: Geef me de moed om te veranderen wat ik kán veranderen, geef me de wijsheid om te accepteren wat ik niet kán veranderen en geef me het inzicht om het verschil tussen beide te zien. Asje, ik wens jou en Aly veel moed, wijsheid en inzicht toe. Bedankt voor wat jullie voor de gemeente Barneveld hebben betekend. We gaan jullie missen!

Namens de gemeenteraad van Barneveld,

Frank van der Lubbe
Pro’98