17 jun Kadernota 2022 – Dynamisch, duurzaam, dichtbij
Weet je het nog, de zandkwestie? Kostte een jaar en lijkt voorlopig uit te zijn gegaan als een nachtkaars. Toen kwam corona, een crisis van een totaal andere orde. Nu waren niet alleen wij politici, maar alle inwoners van onze gemeente druk met die ene vraag, ‘hoe komen wij hier weer van af?’ Van grote onzekerheid gingen we naar frustratie en uiteindelijk naar wat we hopelijk een definitieve oplossing kunnen noemen; vaccinaties. Maar wat duurt het wachten dan toch lang…
We hebben veel geleerd, maar wat mij betreft vooral wat een echte en acute crisis is. Een gevaar dat door iedereen gevoeld wordt. Wat zijn we dan bevoorrecht in Nederland te wonen. Waar je over strategieën en maatregelenpakketten kunt discussiëren, waar vaccinaties in verschillende vormen voorhanden zijn. Een land waar we na een spannende aanloop de druk op de ziekenhuizen hebben weten op te vangen. Een land dat ondernemers compenseert en sectoren ondersteunt. Een land waar we voorop lopen in de bestrijding van corona, omdat we vaccinaties kunnen betalen.
Deze crisis heeft impact, ook op ons rijke land. Anders dan mogelijk vervuild zand onder je huis, trof deze crisis groepen in hun inkomenszekerheid. Het dwong mensen tot een sociaal isolement, met name ouderen en jongeren. Het bewees voor mij als volksvertegenwoordiger ook maar weer eens dat de complexe overheidsorganisatie die wij met elkaar hebben opgebouwd, een ultieme poging heeft gedaan om zo min mogelijk mensen te laten vallen. En ja, dat heeft de samenleving heel veel geld gekost. Sommigen sloegen er vast en zeker een slaatje uit, veel bedrijven hadden de steun met terugwerkende kracht niet nodig, soms ging het ten koste van individuele reputaties.
Belangrijker voor mij is echter de vraag, hoe gaan we straks weer verder?
We kunnen doen alsof we weer op oude voet vooruit kunnen. Het slechts een periode van instabiliteit is geweest die wij gelukkig achter ons kunnen laten. De economische cijfers wijzen daar op. Maar wat houden wij er als samenleving dan aan over? Het risico op epidemieën zal niet verdwijnen en een ander groot risico, wat door zijn trage verloop minder spannend voor ons voelt, de klimaatverandering, kent geen vaccin.
Waar wij als gemeente ons op moeten prepareren is hoe te handelen met de nevenschade van de huidige crisis. Niet de medische implicaties, daar hebben we in Nederland een uitstekend zorgstelsel voor. Maar wel, wat kunnen we doen voor inwoners die in een isolement zijn geraakt, voor mensen waar de crisis de eenzaamheid heeft vergroot?
En hoe kunnen wij er met elkaar voor zorgen dat er blijvend aandacht is voor het signaleren van huiselijk geweld en kindermishandeling, nu er misschien nog meer dan voorheen geweld achter de voordeur plaatsvindt zonder dat wij daar weet van hebben.
Wij vinden het daarom onverstandig om op dit moment te bezuinigen op “Trainingen binnen het sociaal domein” en dienen samen met CU en LB een AMENDEMENT in. Wij zouden die bezuiniging dus met een jaar willen vertragen en de middelen daarvoor zoeken in de coronamiddelen die de Rijksoverheid beschikbaar stelt om de negatieve gevolgen van corona op te vangen. Wij vinden het belangrijk om te blijven investeren in deze trainingen en dit niet afhankelijk te maken van een eigen bijdrage.
Ik had het al eerder over de coronamiddelen. Juist nu is het zinvol maatschappelijke organisaties te trainen op signaleren van eenzaamheid, of bijvoorbeeld ongezonde leefstijl en financiële stress. Door hen bekend te maken met de mogelijkheden die de gemeente beschikbaar heeft, kunnen zij sneller verwijzen naar de gemeente. Hiervoor dienen wij een MOTIE in, samen met CU. Daarnaast zouden wij het een interessante gedachte vinden om na de zomer sport- en muziekverenigingen bewust te maken van de rol die zij als organisatie kunnen hebben in signaleren van sociale problemen, bijvoorbeeld eenzaamheid onder jongeren.
Wij zijn benieuwd hoe de herstel agenda van de gemeente Barneveld eruit komt te zien. Doe dit vooral samen met de samenleving, in samenwerking met verenigingen en organisaties. Zet in op welzijn en laagdrempelige ontmoeting.
Waar de kaderbrief van vorig jaar geen antwoord gaf op een toen nog onzeker toekomstbeeld, geeft deze kadernota duidelijkheid voor komende jaren. De Barneveldse positieve cijfers werden door de gedeputeerde vorige week ook positief ontvangen. Complimenten dan ook aan ons college die woord heeft gehouden. Zij zijn vorig jaar niet als kudde olifanten door de porseleinkast gaan rennen, maar hebben het hoofd koel gehouden. Wellicht hebben we geleerd van die eerder genoemde kwestie en was deze dan toch nog ergens goed voor.
Bij een groeiende gemeente hoort een organisatie die mee ontwikkelt. Dat betekent in het plan van het College niet dat er zomaar wat fte’s bij komen vanwege groei. De huidige dieselmotor waarop de gemeentelijke organisatie al wat jaartjes draait, zou met onze Barneveldse ambities wellicht nog efficiënter kunnen draaien op elektromotoren. Dus niet eenvoudig verzwaren, maar daadwerkelijk innoveren. Op het eerste gezicht blijft de output wellicht gelijk, maar opschalen gaat daarna een stuk eenvoudiger. Dit betekent echter niet dat we zorgeloos naar de plannen van het college kijken. Wijzigingen hebben impact. Verandering kost moeite. Resultaat is niet gegarandeerd.
Maar het verhaal leest ook als realistisch, want er is commitment vanuit de organisatie zelf om deze doelen te halen. We kunnen veel in Barneveld, maar niet alles tegelijk. Ons het college is ambitieus en ook als gemeenteraad vragen wij veel van onze organisatie. Tel het aantal moties en amendementen vandaag maar eens op, in Den Haag kost één schriftelijk vraag 3750 euro, een aangenomen motie 7500 euro. Dus reken voor het gemak maar eens met een maand per motie of amendement. Wellicht kunnen wensen vanuit de raad daarom voorzien worden van wat meer perspectief. Als het College in staat is om de raad te voorzien van redelijke verwachtingen, dan kan de gemeenteraad vervolgens politieke keuzes gaan maken in deze realistische planning. Want ook al vinden wij waarschijnlijk al onze moties even belangrijk, de één kan net iets eerder worden uitgevoerd dan de ander. Maak die keuze vervolgens politiek. Zo heeft de raad beter in beeld wat kan en kan zij politiek bedrijven over wat echt prioriteit heeft. Om tot een meer realistische Lange Termijn Agenda te komen, dienen wij samen met het CDA en de SGP een MOTIE in.
En om alvast zo’n keuze te maken, dienen wij samen met LB een motie in om te stoppen met gemeentelijk onderzoek naar een railterminal. De raad zou op basis van het laatst afgeronde onderzoek uiterlijk 1 juli a.s. geïnformeerd worden of met die resultaten een exploitant gevonden kan worden. Maar stel dat we dan eindelijk een exploitant vinden, dan moet de raad zich nog steeds uitspreken of ze dit eigenlijk wel wil. En dat antwoord kan de fractie van Pro’98 nu al geven. De provincie is niet enthousiast, vanuit ProRail blijft het stil en antwoord op de vraag wat het Barneveld zou opleveren; niet alleen in banen, maar zeker ook in extra verkeersbelasting blijft uit. Hoe kijken Barneveld, Stroe en Voorthuizen aan tegen extra goederentreinen over Het Hollandsspoor en brengt dit onze wens voor openbaar vervoer richting Apeldoorn niet in gevaar? In de Kadernota wordt nog steeds voorgesorteerd op een Railterminal Barneveld en daarom dienen wij samen met LokaalBelang een motie in om onze inspanningen daartoe te staken.
In de afgelopen jaren heeft Barneveld zich sterk ontwikkeld als het gaat om haar zichtbaarheid. Wij profiteren van onze deelname in regio FoodValley. We organiseerden een succesvol VNG congres en zetten onszelf daarmee in de spotlights. Als Barneveld vervolgens lobbyt voor thema’s van belang, zoals OV stops, het woonplaatsbeginsel, of aanpak A1-A30, dan helpt die versterkte positionering.
Resultaten van dit lobbywerk door het college lazen wij terug in de meicirculaire, waarin Barneveld specifiek wordt genoemd als gemeente waar een extra compensatie met betrekking tot het woonplaatsbeginsel aan wordt uitgekeerd van ruim 1 miljoen euro.
We moeten er misschien nog wat aan wennen, maar wij kunnen bestuurlijk en zeker ook politiek met lobby echt dingen bereiken. Met onze vaccinatieconsults kregen we landelijk aandacht. Of wat dacht je van fijnstof? Ook als we spreken over accommodatiebeleid onderwijshuisvesting, dan behoort Barneveld ook tot de inspiratieregio’s. Daarbij helpen kleinere klassen en meer ruimte voor passend en inclusief onderwijs. We doen al meer dan we moeten conform beleid, maar we moeten het Rijk duidelijk maken dat bij het door hen zo gewenste passend onderwijs de juiste randvoorwaarden horen, kleinere klassen en meer ruimte. Kortom, blijven lobbyen!
In voorbereiding op deze vergadering constateerde één van onze leden dat de kadernota soms wel heel gedetailleerd is, we focussen ons vooral op uitvoering en concrete kwesties. Soms kan het geen kwaad om ook woorden te geven aan thema’s op een wat hoger abstractieniveau. Want welke visie heeft het college komend jaar op de wat meer abstracte thema’s zoals economie en duurzaamheid. Belangrijke thema’s, maar heel veel duidelijkheid krijg je niet als je deze kadernota leest. Wij zouden graag meer visie en grotere lijnen terugvinden in komende kadernota’s, daar wij als raad ons ook voorbereiden op een gemeente Barneveld 2050.
Wat we wel zien is dat het college voorstelt om de komende vier jaar twee ton beschikbaar te maken voor onderzoek toekomstperspectief veehouderij. Hoe reëel deze problematiek ook is, het is best wonderlijk te noemen dat wij gemeenschapsgeld inzetten voor een commerciële sector. Wat Pro’98 betreft zetten we dit geld in om groene snippers in het buitengebied te versterken, daar waar het snippergroen eerder uit bestemmingsplannen verdween. We weten nu dat dit groen essentieel is als groene lopers door het agrarisch landschap en migratiezones vormen voor insecten, vogels en andere dieren. Wij stellen voor om dit budget beschikbaar te maken voor het realiseren van groene lopers en dienen daarvoor een AMENDEMENT in .
Wij hebben als Pro’98 opnieuw aandacht gevraagd voor de situatie op de Troelstralaan en de Wethouder Rebellaan. Nieuwe en groeiende onderwijsinstellingen, realisering van een nieuwe woonwijk in de nabije toekomst, maakt dat wij als fractie hebben gewezen op een eerder plan dat wij samen met de VVD hebben voorgelegd aan de raad. Toen kon dat plan niet op instemming van de raad rekenen. Onlangs reageerde het college echter positief op suggestie toch nog eens naar dat plan te kijken. Wij dienen een MOTIE in samen met VVD waarin wij wensen dat de raad, met de kennis van nu, ook een positieve uitspraak wil doen om de situatie op de Troelstralaan te verbeteren. Dit zou een steun in de rug van het college betekenen.
Ik wil het college en het ambtelijk apparaat danken voor de voorliggende kadernota. Barneveld ligt op koers en de vooruitzichten naar de begroting toe zijn gunstig. En dat ondanks de roerige corona-tijden. Maar ook bestuurlijk hebben wij als raad en het college in dit corona jaar nog vele extra stappen gezet. Ik doel uiteraard op het fusieproces met Scherpenzeel. In deze raadsperiode hebben we als raad toch wel behoorlijk omvangrijke dossiers te bespreken gehad. Dat heeft impact, niet alleen op de organisatie, maar ook op ons als raadsleden. Wat wij hier doen is mensenwerk, verricht onder een vergrootglas. Dit doen velen naast een fulltime baan. Wij moeten ons als raad daar bewust van blijven, want alleen zo krijgt Barneveld de bestuurders die zij verdient. Voor dit werk zijn mensen nodig, dus laten we een beetje blijven letten op elkaar.
Arjen Korevaar