15 dec Zon en wind, een mix van beide energiebronnen is essentieel
Ruim dertig jaar geleden kreeg Carl Sagan, beroemd astronoom en maker en verteller van de serie Cosmos, mission control zover om de Voyager, op zijn weg voorbij de grens van ons zonnestelsel op 6 miljard kilometer afstand zijn camera om te laten draaien en een foto te maken van de aarde. De aarde is op die foto 1 pixel groot, vaag licht blauw. The “pale blue dot” noemde Sagan ons. Een stipje met een flinterdun schilletje atmosfeer. Alles wat we hebben, alles waar de hele mensheid ooit heeft geleefd. Het is aan ons om dat stipje over te dragen aan wie na ons komen.
Maar dan moeten we wel heel snel ophouden met onze energie op te wekken door dingen in de fik te steken.
Dáár gaat het vanavond over, dát is het perspectief.
We weten al lang dat, willen we de opwarming van het klimaat niet finaal uit de hand laten lopen, de uitstoot van broeikasgassen zo snel mogelijk naar 0 moet. En dat de mogelijkheden die we daarvoor op korte en middellange termijn hebben beperkt zijn . Als Pro’98 hebben we dat al vaak naar voren gebracht: we zijn daarvoor aangewezen op energiebesparing en de inzet van zon en wind, een mix van beide energiebronnen is essentieel. Dat zeiden we al bij de vaststelling van de energievisie zes jaar geleden en wij waren er glashelder over tijdens de vorige verkiezingen. We brachten het naar voren in deze raadsperiode op tal van momenten, wanneer we het over energie hadden, bij de vaststelling van de zonneladder, de RES en telkens wanneer we het over windenergie hadden. En, omdat de realiteit niet is veranderd, ook nu.
En waar hebben we het dan nu over, bij deze structuurvisie windenergie?
Industriële installaties. Een terechte kwalificatie. Het gaat om machines, apparaten, met in essentie al eeuwen bestaande technologie. Al honderden jaren geleden wisten onze voorouders de energie van de wind in een andere vorm van kinetische energie om te zetten. En met de komst van elektromotoren ook in elektriciteit. Een technologie die op vele plaatsen en in vele vormen wordt toegepast, bijvoorbeeld in omgekeerde richting door het water uit onze polders te pompen en ons land ondanks de ligging onder de zeespiegel droog te houden.
En omdat de inzet van dergelijke installaties ruimtelijk moet worden ingepast en mogelijk met hinder gepaard gaat kennen we in dit land regels en procedures. Die hebben we de afgelopen vier, bijna vijf jaar in de meest uitgebreide vorm afgelopen.
En daar gaat deze structuurvisie over: hoe passen we industriële installaties, machines, op de best mogelijke manier, met de minste hinder, in in ons landschap, onze gemeente. Elke stap gepubliceerd, open voor kritiek, besproken en vastgesteld. En terecht, want we willen die hinder niet bagatelliseren. Wij drongen er zo’n vier jaar geleden al op aan om bij het onderzoek naar mogelijk geschikte locaties de héle gemeente onder de loep te nemen. Dat heeft uiteindelijk geresulteerd in deze zoeklocatie. Wij kunnen ons daarin vinden.
Volkomen gelukkig zijn we met deze ontwerp-visie ondertussen ook niet.
De energietransitie biedt een uitgelezen kans om energie decentraler op te wekken, en steeds meer de burger zélf controle te geven over de opwekking van de eigen energie. Om die reden zijn we voorstander van zo groot mogelijk lokaal eigenaarschap van energieopwekkers. En daar missen we toch nog wel wat in deze Visie.
Bij de bespreking in de Commissie werd er, bijvoorbeeld door dhr. Van der Kuijlen van de coöperatie uit Kootwijkerbroek grote zorg uitgesproken over de mate waarin die coöperaties wel in staat zullen zijn om ook daadwerkelijk voor 51% of meer zeggenschap te krijgen. Als er een initiatief voor de plaatsing komt, staan die turbines in de gemeente Barneveld. En die maakt weliswaar deel uit van de regio Food Valley, maar het blíj́ft de gemeente Barneveld. Wij vinden dan ook dat waar mogelijk de gemeente, als vertegenwoordiger van álle burgers van de gemeente, een handje toe moet steken. We vragen het college eens goed te bekijken of, in de vorm van garantiestellingen of deelname in het aandelenkapitaal, of welk financieel instrument dan ook, aan potentiële lokale eigenaars hulp kan worden geboden om dat eigenaarschap, en dus ook de voordelen die daaraan kleven, vooral lokaal gestalte te geven. Daartoe dienen wij een motie in.
We hebben een lange weg afgelegd, en met de vaststelling van deze Structuurvisie zijn onze duurzaamheidsdoelen nog lang niet bereikt. De turbines staan er nog niet, net zomin als het gewenste aantal zonnepanelen er al liggen. Of het woningbestand volledig is geïsoleerd. Er is dus ook nog een lange weg te gaan. Wij hopen dat we snel grote stappen kunnen maken. En daarmee helpen de pale blue dot leefbaar te houden voor onze kinderen en kleinkinderen.
Martin Lentink