Algemene beschouwingen begroting 2007

Algemene beschouwingen begroting 2007

Voorzitter,

Volgens PRO’98 moet een goede gedegen meerjaren begroting voldoen aan de volgende eisen:
1. er moet sprake zijn van min of meer sluitende begrotingsjaren, er mogen dus niet al te grote begrotingstekorten, maar er hoeven ook niet al te grote overschotten te zijn.
2. er moet voldoende opbouw zijn in reserves en voorzieningen

Deze begroting voldoet daar op geen enkele wijze aan. Dat zal ik u toelichten.

Vorige week besprak de commissie bestuur de financiële doorlichting opgesteld door het bureau Exté. Het verbaast ons dat daar alleen het rapport van Exté besproken is en niet dat wat is opgesteld door Tauw BV.

Opvallend is dat Exté zegt het rapport Tauw te onderschrijven, maar vervolgens met totaal andere cijfers aan het werk gaat. In het rapport van Tauw van 28 juli 2006 (dat is dus pas een paar maanden geleden)  wordt niet getwijfeld aan de hardheid van de reserve grondexploitatie van 6,8 miljoen euro. Conclusie van dit rapport is dat het weerstandsvermogen grondexploitaties voldoende geacht wordt om risico’s op te vangen, maar ook dat bijhouding en monitoring van projecten essentieel is.

Op pagina 4 van het rapport van Exté van 22 september 2006 wordt  de omvang van de huidige weerstandscapaciteit berekend. In die optelsom wordt slechts 995.000 euro opgenomen voor de reserve grondexploitaties in plaats van de eerder genoemde 6,8 miljoen.

Voorzitter, wat is nu waar? Als Exté gelijk heeft dan is er niet al te veel ruimte om niet gekwantificeerde risicos’op te vangen, maar als Tauw gelijk heeft, is er niet zoveel aan de hand. 
Hoe kan een raadslid daar nu conclusies uit trekken? Als ik dan tijdens de commissievergadering naar de juistheid van die cijfers vraag, dan kan het college, maar ook het bureau geen duidelijk antwoord geven. Er moet nog met de accountant overlegd worden. Waarom legt u ons dit rapport dan voor?

Beide bureaus zijn het wel eens over het feit dat beheersing van risico’s en aansturing van wezenlijk belang is. Daar twijfelt hier, denken wij, niemand aan. De auditcommissie heeft daar vorig jaar al aandacht voor gevraagd. De accountant deed daar in de managementletter van 31 oktober 2005 ook aanbevelingen voor.

Exté geeft aan dat de gemeente behoedzaam met de huidige reserves en middelen dient om te gaan. Nieuwe beleidsvoornemens moeten zorgvuldig afgewogen worden. 
Ook dat is niet nieuw: in de begroting voor dit jaar, die we dus vorig jaar hebben vastgesteld, concludeert het toenmalig college op pagina 182 : “Je kunt stellen dat het mogelijk is om gedurende enige jaren begrotings- en rekeningtekorten op te vangen, maar dat de buffer vermindert in verband met die begrotings- en rekeningstekorten.”

Op grond van al die aanbevelingen zou je toch verwachten dat dit college het volgende gaat doen:
1. de reservepositie verbeteren
– door bijvoorbeeld een begroting te presenteren waar er geen of nauwelijks sprake is 
van begrotingstekorten en door
– extra middelen toe te voegen aan de algemene reserve
– en daarbij geen middelen te onttrekken aan de algemene reserve
2. en dat dit college behoedzaam met nieuw beleid om gaat

En wat zien we?

1. Nog nooit eerder is er zoveel begroot aan nieuwe beleidstoevoegingen: tot 5,1 miljoen euro structureel in 2010!
2. We zien dat de eerste 3 begrotingsjaren enorme exploitatietekorten laten zien *)
3. We zien dat er voor het opstellen van nota’s bijna 5 ton aan de algemene reserve wordt onttrokken en
4. We zien dat er een miljoen euro minder in de reserves wordt gestort dan vorig jaar **)

En dan stelt dit college ook nog eens voor de OZB met 36% te verhogen! Dat noemen wij nu niet echt behoedzaam omgaan met reserves en middelen. Dit college maakt geen keuzes en stelt geen prioriteiten. Alle aanvragen voor nieuw beleid worden gehonoreerd: het liefst al in het komende begrotingsjaar. Wat wil deze wethouder: Sinterklaas spelen met gemeenschapsgeld?

PRO’98 vindt het belastingvoorstel van het college onverantwoord: vanuit financiële overwegingen en dan doelen we op de grote exploitatietekorten, maar zeker ook vanuit maatschappelijke overwegingen. Je kunt toch niet bij de burger aankomen met zo’n verhoging van de belastingen?

Het kan ook anders. PRO’98 heeft een alternatief opgesteld, waarbij er nauwelijks sprake is van begrotingstekorten. We stellen voor deOZB zowel in 2007 als in 2008 te verhogen met 9%. PRO’98 kan het dus voor de helft! 
Door investeringen in de tijd te verschuiven, dus te temporiseren, kan het merendeel van de plannen worden verwezenlijkt zonder dat de belastingen zo verhoogd hoeven te worden.

In zijn algemeenheid tekent deze begroting zich door het ontwikkelen van plannen en nota’s. Het geld voor de uitvoering wordt ook al vast opgenomen. Wij kunnen, als die plannen nog niet eens door de raad akkoord zijn bevonden, geen politieke afwegingen maken of we het met de inhoud eens zijn en of het voorgestelde budget in overeenstemming is met dat wat wij willen bereiken
Wel kunnen we een financiële afweging maken, nl. dat er ruimte is in het begrotingsjaar 2010. Dus we zeggen niet op voorhand schrappen, maar we zeggen wel verschuif die budgetten dan naar 2010. Een uitwerking van ons alternatief hebben we alle fracties en het college doen toekomen.

Kom ik nu toe aan de programmalijnen:

Programma Bestuur
Zoals u misschien al wel verwacht had, dienen wij ook dit jaar ons amendement “geen middelen beschikbaar stellen voor fractie-ondersteuning” weer in.

We stellen de raad voor de uitbreiding van de afdeling BMO uit het meerjarenoverzicht te schrappen. Een gedeeltelijke gefaseerde uitbreiding leidt in onze begroting tot een groter begrotingstekort. Dat kan een keuze zijn, waar wij op voorhand niet negatief tegenover staan. Maar we willen eerst de doorlichting van de gehele organisatie afwachten, die gepland staat voor 2007.

Ook het Programma Andere Overheid kan gefaseerd worden ingevoerd. Wij stellen u voor de eerste twee begrotingsjaren verder te gaan met de digitalisering van de bestemmingsplannen. Vervolgens vanaf 2009 250.000 euro beschikbaar te stellen, waar het digitaliseren van de bestemmingsplannen is inbegrepen, en pas in 2010 het totaal benodigde bedrag op te nemen.
Het is in dat geval niet nodig om een ton uit de algemene reserve te onttrekken in het jaar 2008, ook daarvoor zullen we eenamendement indienen.

Programmalijn Veiligheid
U begroot een budget van 2 ton voor veiligheidsbeleid. U doet dit op basis van een plan dat nog niet is vastgesteld door de raad. Het is voor ons moeilijk te beoordelen of dat bedrag wordt ingezet op zaken die PRO’98 ook belangrijk vindt. 
We stellen u voor de investeringen voor het jaar 2007 tot en met 2009 te schrappen en te begroten vanaf 2010.

Programmalijn Verkeer en Openbare Ruimte
Wij vinden dat het centrumplan Voorthuizen nu eindelijk in zijn geheel moet worden uitgevoerd. Wij dringen hier al jaren op aan.

De hoeveelheid extra middelen om in te zetten voor groen, verlichting en wegen vindt PRO’98 teveel. Vooral omdat er ook geld gestort wordt in het groenbeleidsplan. We zullen een amendement indienen om de uitbreiding geleidelijker op te bouwen. 
Wat ons betreft kunnen de bushaltes aangepast worden uit het potje kleinschalige verkeersmaatregelen en hoeft daarvoor geen geld uit de algemene reserve worden onttrokken.

Lokale Economie
Ook hier geldt: we kunnen niet afwegen of we het eens zijn met de plannen. We stellen voor de bedragen voor uitvoering op te voeren in het jaar 2010.

Onderwijs
PRO’98 wil eerst investeren in het primair onderwijs, omdat daar echt problemen zijn. Ook willen we investeren in de nieuwbouw van de gefuseerde Christiaan Huygens / Groen van Prinsterer school. Dat heeft voor ons prioriteit. De overige grote plannen kunnen pas worden gehonoreerd op het moment dat er ook begrotingsruimte is en dat is in 2010. Ons voorstel is om pas vanaf 2010 te investeren in het Witsius en het JFC. Overigens denken we dat  het jaar 2009 niet haalbaar is om te starten met de verbouwing van het oude GvP-gebouw voor het Witsius: 2010 lijkt ons realistischer.

Cultuur
Geld voor culturele initiatieven en evenementen! Voorzitter, we zijn enorm blij met het voorstel van deze wethouder van cultuur. Oh, dat is dezelfde als die van financiën? Nou, dan kan hij een compliment van ons waarschijnlijk goed gebruiken.
We dienen een amendement in om de Stichting Militaire Taptoe in Voorthuizen in het jaar 2007 een subsidie van 5.000 euro beschikbaar te stellen. Eens in de paar jaar wordt dit geweldige evenement met een enorme uitstraling naar buiten toe in Voorthuizen georganiseerd. Dat noemen wij nou promotie van onze gemeente. Mocht ons amendement onverhoopt stranden en het potje culturele initiatieven niet weg worden geamendeerd, wil de wethouder dan overwegen volgend jaar deze stichting een subsidie uit deze pot te verstrekken?

Recreatie en Sport
Gezien de enorme opsomming in de beleidslijn sport aan nieuwe investeringen kun je je met recht afvragen of een masterplan sportnog wel nodig is. Wij denken dat u die 50.000 euro beter in de zak kunt houden en een medewerker van de afdeling rustig het komende jaar op pad kunt sturen voor een paar uur per week om te inventariseren of er nog ergens wat moet gebeuren. Dat is snel verdiend.

Welzijn en zorg
In de begroting 2005 hebben we middelen voor het seniorenproject vergrijzing samenleving opgenomen. Investeringsbedragen die opliepen tot 100.000 euro per jaar. Dat vonden we toen een goed idee en dat vinden we nog steeds. Het leek alsof er 35.000 euro structureel gekort werd op ouderenbeleid. Dat blijkt gelukkig niet het geval te zijn. Dit budget is al structureel opgenomen in de staat uit te voeren werken. Als het gaat om de W.M.O. vinden we dat cliëntenparticipatie zo snel mogelijk van de grond moet komen.

PRO’98 vindt dat de voedselbank geholpen moet worden door de gemeente. Met toestemming van de burgers die het betreft zou bijvoorbeeld door de gemeente aangegeven kunnen worden wanneer mensen recht hebben op ondersteuning van de voedselbank.

Wij hebben net zoals de fracties van andere partijen bezoek gehad van een bestuurslid van Villa 29. Uit zijn bijdrage hebben we kunnen opmaken dat er voor het uitvoeren van het door de gemeente voorgestane beleid er nauwelijks budget beschikbaar is. Peramendement stellen wij u voor om 2.500 euro voor de Villa beschikbaar te stellen om het door ons vastgestelde beleid ook uit te kunnen voeren.

Milieu
Voor het personeel vergunningverlening vraagt u een uitbreiding van 1 formatieplaats. Volgens PRO’98 dienen vergunningen kostendekkend te zijn. Deze formatieplaats zou zich eigenlijk terug moeten verdienen. Nu blijken de leges voor milieuvergunningen afgeschaft. Voorzitter, dat begrijpen we niet. Voor gebruiksvergunningen betaal je toch ook? Kunt u toelichten waarom die leges zijn afgeschaft?

Ruimte, bouwen en wonen
Extra formatie voor een aanspreekpunt agrarische functie vinden we niet nodig. Dit kan binnen de structuur van de organisatie worden opgelost door iemand van bijvoorbeeld de afdeling milieu te specialiseren op dit gebied zodat hij/zij de agrariër verder kan helpen.

Voorzitter, tot zover in eerste termijn

————————————

*) De exploitatietekorten zijn in de eerste 3 jaren in het meerjarenperspectief voorstel van het college respectievelijk anderhalve ton negatief  in 2007 , ruim vijf ton in 2008 en tweeëneenhalve ton in de min in 2009.

**) Als we de begrotingen voor 2006 en 2007 vergelijken dan werden vorig jaar de reserves vermeerderd met bijna 5 miljoen euro en werd er voor 2,8 miljoen euro onttrokken, dat is per saldo 2,3 miljoen euro in de plus. 
In de begroting voor 2007 worden de reserves slechts met 3,4 miljoen euro vermeerderd en met 2,1 miljoen euro verminderd, dat is per saldo 1,3 miljoen euro.

————————————

Tweede termijn in hoofdlijnen:

Verbaasd over de ommezwaai van onze voorheen coalitiegenoten. Voor een jaar geleden werd er nog gesproken over soberheid en voorzichtig met geld omgaan. Nu kan het allemaal niet op.

We complimenteren wethouder van de Hengel met zijn bijdrage. De wijze waarop hij met gebaren zijn argumenten kracht bij zette. Hij zou kunnen overwegen lid te worden van een toneelvereniging. Zo’n totaal ander geluid. We hebben hem vandaag zaken horen zeggen die ik voor een jaar geleden nog als onmogelijk had gehouden.

Vier coalitiefracties die elkaar op de schouders slaan en vooral bezig zijn de rijen gesloten te houden. Dat moet wat energie gekost hebben.

Het is jammer, dat deze partijen niet bereid zijn voorzichtiger met nieuw beleid om te willen gaan en echt bereid zijn de OZB-verhoging gefaseerd in te voeren. Want in 2007 de OZB met 30% verhogen en in 2008 met 3% kunnen wij niet echt faseren noemen.

Gisteravond bij het afstemmingsoverleg bleek alles al in kannen en kruiken. Je vraagt je af waar we vandaag nog over discussiëren.

We begrijpen dat we voor wat betreft het JFC een juridisch probleem zouden kunnen krijgen als we de bijdragen tot 2010 zouden doorschuiven. Als we de voorgestelde bedragen echter weer opnemen in onze alternatieve begroting opnemen, dan zie we daar toch veel lagere begrotingstekorten te voorschijn komen, dan in het voorstel van het college.

Namelijk, -204 in 2007, -185 in 2008, -165 in 2009 en 561 in 2010

Als u ons verwijt door te schuiven, dan kan ik dat de coalitiepartijen ook doen. Er worden in het amendement bedragen voor onderuitputting opgenomen, die doorgeschoven moeten worden. U noemt alleen niet wat u wilt doorschuiven, dat doen wij wel. Voor het jaar 2007 bent u duidelijk. We vinden het onbegrijpelijk dat u nu juist geld doorschuift voor seniorenbeleid. Vorig jaar besloot u dat ook al door te schuiven in afwachting van de hoorzitting. Nu is de hoorzitting WMO, de hoorzitting ouderenbeleid en een workshop over eenzaamheid bij ouderen geweest. Daaruit blijkt de noodzaak van een ouderenadviseur. En wat doet u? U schuift weer middelen een jaar door. Hetzelfde geldt voor jeugbeleid. Juist de twee terreinen die in Barneveld zoveel aandacht nodig hebben.

We zijn het eens met de VVD dat het een schande is dat er een voedselbank is. Wat ons betreft willen we veel hardere toezeggingen van de wethouder dan alleen het houden van een enquete.

Overigens de door de VVD genoemde statushouders: die komen niet uit de hoge hoed, daar is vorig jaar al uitgebreid in de commissie Samenleving over gesproken. Achterstand in de opvang is opgelopen door de renovatie van de wijk Oldenbarneveld.

 

———————————

Stemverklaring naar aanleiding van het wegstemmen van de alternatieve begroting.

Voorzitter,

Onze suggesties: zorg voor zin mogelijk begrotingstekorten en onttrek zo min mogelijk aan de reserves vinden geen steun in de raad. Dat is na deze stemming een feit. Daar zijn we teleurgesteld over.

De noodzaak om de voorgestelde dekkingsvoorstellen te handhaven, komt nu te vervallen. We hebben net in de fractie overlegd welke amendementen wij beschouwen als dekkingsvoorstellen voor onze begroting en welke vanuit beleidsoverwegingen willen laten staan.

We zullen daarom de volgende stukken intrekken:

70, 120, 180, 280, 290, 300, 310, 320, 380