10 nov Ambitieuze begroting waarmee we vooruit kunnen
Het moet een plezierig idee zijn om, bij je laatste begrotingsbehandeling een begroting te kunnen opleveren waarmee een volgende coalitie verder kan. Tenminste, als wij hier met zijn allen niet teveel ongedekte checks uitschrijven. Niet alleen financieel ligt er een goede basis, maar de afgelopen vier jaar is er ook qua beleid een ambitieuze lijn gekozen waar we de komende jaren nog veel plezier van gaan hebben. Zoals het biodiversiteitsplan wat straks op de agenda staat.
Een solide begroting dus,en een goed besluit om behoedzaam te begroten als je ziet dat in luttele maanden tijd de balans kan omslaan van positief naar negatief als het gaat om de uitkeringen uit het gemeentefonds.
Waar we ook gewoon blij mee zijn, zijn de technische wijzigingen in hoe deze Programmabegroting wordt gepresenteerd die ons ten opzichte van voorgaande begrotingen een beduidend beter inzicht geeft niet alleen in de uitgaven, maar ook in de investeringen en de ontwikkeling van de reserves. Een goede stap op weg naar een betere Planning en Control, niet alleen voor de organisatie, maar zeker ook voor ons als raad. We zien uit naar het proces om die verbetering nog meer gestalte te geven.
Om dus maar met de deur in huis te vallen: we stemmen in met de gevraagde beslispunten. Betekent dit dat we de toekomst zonder zorgen tegemoet zien? Nou, dat nu ook weer niet. Onze allerbelangrijkste zorg ligt hem niet in de in deze Programmabegroting vastgelegde ambitie en plannen. Die zijn conform hetgeen we eerder bij de Kadernota hebben afgesproken. Maar ambitie en plannen moeten ook wel goed worden uitgevoerd. En niet alleen wij hebben ambitie, het Rijk heeft die ook en wil die vooral graag door de gemeenten uitgevoerd zien. In het stuk staan er een aantal opgesomd, waaronder de Warmtetransitie en mogelijke opkoop- en beeindigingsregelingen voor de stikstofaanpak. Zacht gezegd géén klein bier. En de ervaring leert inmiddels dat het Rijk wel taken delegeert, maar daar niet noodzakelijkerwijs ook de financiële ruimte bij levert. En dan komen er nog een aantal taken bij die, samen met onze eigen groeiplannen wel héél zwaar op de gemeente drukken.
Een aantal opmerkingen over de programma’s:
Meedoen
Dan willen we het allereerst hebben over meedoen. In de commissie hebben we het al genoemd, naast de NPO gelden die specifiek voor onderwijsachterstanden zijn bedoeld komt er een apart budget naar de gemeenten. Wij pleiten er voor om dat budget toch vooral in te zetten om verbinding te leggen, ervoor te zorgen dat jongeren, zeker die in mogelijk kwetsbare situaties, uitgenodigd worden om verbinding te maken met elkaar en met anderen. In een denktank-sessie over eenzaamheid onder jongeren die we een paar maanden geleden hebben gehouden met een aantal deskundigen en uitvoerenden op dit terrein bleek dat daar ideeën en plannen leven die ondersteuning verdienen. We komen daar bij de uitwerking graag op terug. Laten we een goede besteding van de NPO gelden niet alleen aan de scholen overlaten, maar naast ze gaan staan om een breder pakket te bieden dan alleen het oplossen van corona-achterstanden, ontmoetingen faciliteren niet alleen in, maar rondom school. En uiteraard zien we graag iederéén meedoen, in alle diversiteit en creativiteit. Be Creative!
Armoede mogen we niet accepteren
Mensen doen graag mee, als ze zich zeker voelen. Als ze de bestaanszekerheid hebben dat er echt een steuntje in de rug is als ze het zelf niet redden, en niet in de goede netwerken zitten. We moeten toch niet accepteren dat er ook maar iemand in onze gemeente in armoede moet leven. Het woord zegt het al, in “gemeente” zit ook gemeenschap.
Regiosprinter
Als het gaat om de bereikbaarheid pleiten we al lang, heel lang voor een regiosprinter met een station aan de hoofdlijn bij Barneveld-Noord en een in Stroe. Voor die regiosprinter gloort perspectief, maar hij is er nog even niet. Graag alle aandacht en inzet daarvoor! Maar niet alleen daarvoor. Met alle geplande groei kraakt de bestaande infrastructuur in haar voegen. Qua onderhoud, maar ook qua capaciteit. Uitbreiding is nodig ook in de vorm van de oostelijk rondweg. Die is nodig voor de ondersteuning van verkeer en bedrijvigheid.
Goede mensen staan nog steeds aan de kant
En nu we het over die bedrijvigheid hebben moet het ons van het hart dat het ons dwars zit dat er, ondanks alle krapte op de arbeidsmarkt, nog steeds heel goeie mensen langs de kant staan die staan wachten op een kans. Ondernemers: gríj́p die kans. En gemeente: geef het goeie voorbeeld. Wees divers. Wees inclusief. Wees er voor iedereen. En die kansen liggen er wat ons betreft ook. Er zijn ook nog mensen die graag willen, maar zijn opgeleid voor de vórige baan. Laten we samen met het bedrijfsleven faciliteren dat we opleiden voor de vólgende baan. We willen graag zonnepanelen op alle daken. Maar dan moeten er wel genoeg mensen zijn om die te plaatsen.
Een aantrekkelijke, groene en duurzame leefomgeving
Over onze woon- en leefomgeving komen straks we nog eens te spreken, bij het Biodiversiteitsplan, maar nu alvast een paar opmerkingen. Op álle grond in onze gemeente liggen vele claims. Daar zullen we heldere keuzes in moeten maken. Veel is nodig, niet alles is mogelijk.
Zo is er de claim voor de energievoorziening, en of dat nu wind is, zonnefarms of aardwarmte-installaties, ze hebben alle ruimte nodig. En dat geldt ook voor de recreatie. Wij als Pro’98 zien voor het buitengebied een toenemende rol, en mogelijk ook een verdienmodel, op recreatiegebied. Laten we het Groen Rondje Barneveld volgen met groene rondjes bij álle kernen, liefst met onderlinge verbindingen. Een regionaal knooppuntennet van wandelroutes voor mensen die de fiets eens willen laten staan. Met voor de wandelaars én fietsers met gelegenheden om onderweg dingen te bekijken, te pauzeren, en wellicht wat te gebruiken. Daarmee verleggen we meteen de recreatiedruk van kwetsbare natuur naar meer robuust buitengebied.
Energieneutraal
Bij de planning van nieuwe wijken houden we natuurlijk rekening met onze kinderen. Dus bouwen we energieneutraal, maken we onze burgers waar mogelijk onafhankelijk van grote energieleveranciers. En waar dat echt niet anders kan, proberen we de eigendom van de energiebronnen in eigen hand te houden. Daar speelt het nieuwe EnergieWEB een rol bij, maar we zullen blijven pleiten voor een grotere rol van de gemeente.
Die onafhankelijkheid zien we ook in het grondstoffenbeleid. We zien graag de steppen naar meer circulair gebruik stevig doorgezet, óók waar dat nu nog lastig is, bijvoorbeeld bij de inzameling van PMD bij de appartementsgebouwen.
Eigen plannen in wijken de toon laten zetten
Degenen die hier al wat langer meelopen weten het: Pro´98 pleit al er al heel lang voor om de eigen ideeën, de eigen plannen van de dorpen en wijken de toon te laten zetten in het gemeentelijk beleid. Daarom zijn wij blij en tevreden dat dit nu gestalte krijgt in het gebiedsgericht werken, en we zien daar al mooie voorbeelden van, zoals bij de planontwikkeling in Oldenbarneveld en onlangs bij de presentatie van de update van het plan voor Kootwijkerbroek. Dat smaakt naar meer, veel meer. En die uitbreiding wordt gelukkig ook voorzien. De volgende stap wordt om dat ook budgettair (nog) beter vast te leggen. Zo’n impulsbudget, dat mag ook structureel.
Zorgen over ambtelijke capaciteit
En dan maak ik de cirkel rond voorzitter, met het nogmaals uiten van onze zorg. Al die plannen, al die mooie initiatieven staan of vallen bij de mensen om het te doen. Nu kunnen we ons gelukkig prijzen met een goed gemotiveerde en capabele ploeg in dit huis. Maar die ploeg is wel aan de kleine kant voor het takenpakket, en niet in alle opzichten genoeg uitgerust. Het groeiplan voor de interne organisatie is in strategisch opzicht wat ons betreft een goede stap. Maar het op tijd vinden van voldoende goede collega’s is ook een zaak van de wat kortere termijn. En daar maken we ons behoorlijk zorgen over.
Maar dit college heeft al een behoorlijk aantal klussen tot een goed einde gebracht. Alle vertrouwen dat dat ook nu weer gebeurt.
Martin Lentink