05 jul Locatie asielzoekerscentrum Barneveld
Dit is de tweede keer dat wij als raad spreken over een AZC. De eerste keer was de gedachte, als we regie willen houden als gemeente, dan moeten we zelf initiatief nemen. Met een voorziening voor 300 mensen is het college aan de slag gegaan. Op zoek naar een vorm en een plek.
Het College heeft hard gewerkt en presenteerde haar ideeën aan inwoners in de directe omgeving. Dacht na over tijdsbesteding met ondernemers, veiligheid met politie, sprak met het onderwijs en zorgverleners.
De locatie. Wij hebben één zorg waar wij als gemeente iets in kunnen betekenen. De aanwezigheid van een geitenhouderij op 500 meter afstand. Het RIVM vindt het niet verstandig. Uit de WOO stukken blijkt dat het college juridisch heeft getoetst of dit een probleem is. Als raad hebben wij zover ik weet geen GGD of VGGM-advies omvangen. Ook deze informatie hebben wij wel in de WOO-stukken kunnen vinden. Dat vinden wij spijtig. Het College heeft de raad op ons verzoek helaas geen actuele wetenschappelijke inzichten kunnen verstrekken, waar zij zichzelf op beroepen in het raadsvoorstel. of OddV rapport kunnen vinden en geen wetenschappelijke inzichten ontvangen die het tegendeel bewijzen. Het college motiveert haar afwijkende standpunt enkel door middel van een juridische toetsing.
Maar het gaat hier niet alleen om de bewoners van het AZC, ook huidige en toekomstige bewoners van Bloemendal lopen risico’s waar het college gemotiveerd van afwijkt. Wij zouden het college willen oproepen om te wachten met agrarische planologische ontwikkelingen in dit gebied, tot nadere wetenschappelijke onderzoeksresultaten beschikbaar komen in 2024; het VGO-III onderzoek (Onderzoek Veehouderij en Gezondheid Omwonenden).
Op basis van die informatie kunnen we wellicht de juridisch gemotiveerde afwijking door het college wetenschappelijk bevestigd zien worden. Zo niet, dan is elke investering in bijvoorbeeld een vernieuwbouwde geitenhouderij een extra kostenpost op het moment dat 500 meter toch geen veilige afstand blijkt te zijn. Graag een toezegging.
En dan het AZC zelf: over de vorm kunnen we veel zeggen, maar wij volgen de afweging van het college. Door duurzaam te bouwen, geef je de voorziening een kwalitatief goede basis. Door de huiselijke vorm geef je de bewoners hopelijk ook een gevoel van thuis.
En thuis voelen, hoe kan dat eigenlijk nadat je, om welke reden of oorzaak dan ook, je land achter je hebt gelaten om te vluchten naar een andere plek, op zoek naar een veiliger bestaan.
Wij kunnen reizen van A naar B. Met onze Nederlandse paspoorten worden wij zonder enige moeite overal binnengelaten. Met veel te goedkope tickets stappen wij in een vliegtuig om binnen een dag in iedere willekeurige uithoek te landen. Voor vluchtelingen geldt dat niet. Zij reizen te voet over land, van de ene in de andere bus, met rubberen boten en geven voor deze barre tochten duizenden euro’s uit.
Voor bijna iedereen die naar Barneveld zal komen, vormt ons AZC een volgende tussenstop in een zoektocht naar zekerheid en rust, naar een veilig thuis.
En dat veilige thuis, daar hebben veel directe Barneveldse buurtbewoners zorgen over. Wij begrijpen dat heel goed. Het college heeft ook naar deze zorgen geluisterd. Bij mensen thuis, in meerdere bijeenkomsten en ook wij hebben als raad in de commissie de insprekers gehoord.
Maar staan die zorgen deze locatie in de weg? Zouden deze zorgen door een andere locatie kunnen worden weggenomen? Het eerlijke antwoord is: ja, als we deze voorziening nergens in Barneveld plaatsen. Maar, dat is niet realistisch. Want we hebben gekozen voor een voorziening. Juist ook om te voorkomen dat we anders gedwongen worden tot een noodvoorziening, waar we veel minder goed over kunnen nadenken.
Wat het college te doen staat, is korte lijnen onderhouden met bewoners van dit stuk van onze gemeente. De COA medewerker van het AZC Harderwijk, aanwezig in de commissie, gaf ons een realistische kijk op wat ons te wachten staat. Probleemloos zal het niet gaan, maar dat geldt voor onze samenleving als geheel ook.
En dan de tijdelijkheid. Het college is heel duidelijk. Het plan, zoals nu gepresenteerd, wordt voor 10 jaar geregeld. Daaraan voegt het college de keuze toe om na 8 jaar de balans op te maken. Laat bestuurders die dan aan de knoppen zitten conclusies trekken over wat er dan moet gebeuren.
De wereld verandert razendsnel. Wie had 2,5 jaar geleden bedacht dat Rusland Oekraïne binnen zou vallen? Het zou mij niet verbazen als het veranderende klimaat nieuwe vluchtelingenstromen tot gevolg heeft, waar wij nu nog geen rekening mee houden.
Is het dan zinvol om nu te zeggen, “na 10 jaar is het klaar, dan we breken de boel af?” Wij vinden van niet. Want we hebben geen idee hoe het AZC zal functioneren. We hebben geen idee hoe de wereld eruit ziet over 10 jaar. Het enige wat wij kunnen doen, is nu heel stoer zeggen, “over 10 jaar is het klaar”. Maar voorzitter, het college en raadsleden hebben daar over 8 jaar alleen maar last van. Want zoals het College het nu voorstelt, kunnen bestuurders dan uitstekend een weloverwogen beslissing nemen.
Doen wij nu een boute uitspraak die zij over 8 jaar niet waar kunnen maken, om welke reden dan ook, dan staat het bestuur van deze gemeente over 8 jaar in welke discussie dan ook, bij aanvang al op achterstand. Wij hebben het vertrouwen dat dit colle hier een goed en weloverwogen voorstel neerlegt.
Arjen Korevaar